Hệ Thống Đai Đẳng Võ Cổ Truyền Việt Nam

Võ cổ truyền là một bộ môn văn hóa truyền thống gắn liền với triết học, nên có câu: "đằng sau võ học là triết học". Các bộ môn võ học Phương Đông đều dựa trên nền tảng của nguyên lý triết học: Âm Dương - Ngũ Hành. Học thuyết này có ảnh hưởng lớn đến nhiều phương diện của văn hóa truyền thống Phương Đông, trong đó Võ thuật cổ truyền Việt Nam cũng không ngoại trừ.

Võ cổ truyền lấy nguyên lý Âm Dương, Ngũ Hành tương sinh, tương khắc để giải thích tác dụng tấn công, phòng thủ, phản đòn, biến thế của các chiêu thức quyền. Tức lấy lý luận tương sinh để nói lên dịch sinh biến hóa nối nhau của các chiêu thức quyền, lấy tương khắc để nói lên chiêu thức quyền chế ước lẫn nhau.

Võ cổ truyền dựa trên nguyên lý Ngũ Hành tương sinh, tương khắc

Tương sinh có nghĩa là giúp đỡ nhau để phát triển. Thuỷ sinh Mộc. Mộc sinh Hỏa, Hoả sinh Thổ, Thổ sinh Kim, Kim sinh Thủy. Đem Ngũ Hành liên hệ với nhau thì thấy 5 hành có quan hệ xúc tiến lẫn nhau, nương tựa lẫn nhau. Trong luật tương sinh của Ngũ Hành còn bao hàm ý nữa là hành nào cũng có quan hệ trên hai phương diện: Cái sinh ra nó và cái nó sinh ra.

Quan hệ tương sinh của Ngũ Hành là kim loại bị đốt cháy thành thể lỏng là nước (Thủy ứng với Màu Đen). Nước là thành phần không thể thiếu để nuôi cây, sinh ra gỗ (Mộc ứng với Màu Xanh). Gỗ đốt cháy thành lửa (Hỏa: ứng vớiMàu Đỏ). Lửa thiêu mọi vật thành than tro biến ra đất (Thổ ứng với Màu Vàng). Đất sinh ra các thể kim loại (Kim ứng với Màu Trắng).

Màu đen (hành Thủy): thể hiện cho sự khởi đầu, người học võ chưa biết gì về võ thuật.
Màu xanh (hành Mộc): thể hiện cho sự sống, thoát ra khỏi sự u mê tăm tối, mở đầu cho một chặn đường mới trên con đường võ học.
Màu đỏ (hành Hỏa): tượng trưng cho sự mạnh mẽ, giống như người võ sinh đã trưởng thành, thoát ra khỏi sự yếu đuối.
Màu vàng ( hành Thổ): dùng cho đẳng cấp huấn luyện viên. Thể tiện sự trường tồn, vững chắc. Bắt đầu một chặn đường xây dựng, vun đắp cho những thế hệ đi sau. (Theo thuyết ngũ hành: Thổ là đất để trồng trọt, gây giống được.)
Màu trắng (hành Kim): dùng cho đẳng cấp võ sư. Kim được sinh từ Thổ cũng như người võ sư phải được sinh ra từ hàng ngũ những Huấn luyện viên.

Do vậy, theo ý nghĩa của Ngũ Hành tương sinh, thứ tự màu đai Võ cổ truyền Việt Nam là Đen, Xanh, Đỏ, Vàng, Trắng.

*****

Cuối năm 2016, Liên đoàn Võ Cổ Truyền Việt Nam đã có quyết định thay đổi một số màu đai và các cấp bậc trong hệ thống bộ môn như sau:








******